Saturday, July 21, 2012

چشمک خاتمی به خامنه‌ای آیا می‌تواند رژیم را از بحران به‌در بَرد؟


سابقه نشان می‌دهد که در دوسال گذشته حاکمانِ بر مسند، به حرف‌ها، طرح‌ها و درخواست‌های سید محمد خاتمی توجهی نشان نمی‌دهند و آنها را جدی نمی‌انگارند
محمد خاتمی رییس جمهور سابق ایران، پیش از انتخابات مجلس دهم، طرحی ارائه داد و طی آن برای خامنه‌ای شرط گذاشت که چنانچه رهبرانِ اعتراضات به تقلب در انتخابات، از حصر به‌در آیند و کلیه زندانیان سیاسی آزاد شوند، گروه‌های موسوم به اصلاح‌طلب، هم کاندید معرفی می‌نمایند و هم مردم را به شرکت در انتخابات تشویق می‌کنند
خامنه‌ای، نه تنها واکنشی به این اظهارات نشان نداد که حتا اطرافیان وی، از جمله حسین شریعتمداری، تنی از نمایندگان مجلس، امامان جمعه و چند فرمانده سپاه از تریبون‌های رسمی، خاتمی و اصلاح طلبان را به باد دشنام گرفتند و آنها را برای بازگشت به حکومت نالایق شماردند
پس از آن بود که اصلاح طلبان به لاک خود فرو رفتند تا هنگامه انتخابات که محمد خاتمی بدور از انتظار و با شیوه‌ای نامعمول به پای صندوق رای رفت و رای خود را که سپس‌تر اعلام کرد رای به جمهوری اسلامی بوده است، به صندوق انداخت. رای دادن خاتمی، حکومتیان را - که با کم محلی شگفت‌آور مردم در انتخابات روبرو شده بودند - به تکاپو واداشت و خبر حضور او را در آخرین ساعات انتخابات به صورتی عجولانه از طریق رسانه‌های دولتی بزرگنمایی کردند، تا شاید با این ترفند بتوانند، بخشی از مردم را به صحنه انتخابات بکشانند. بهر حال انتخابات پایان یافت، مردم بر وفای به عهد یعنی تحریم انتخابات، استوار ماندند و کم رونق‌ترین انتخابات مجلس در طی ۳۳ سال حکومت جمهوری اسلامی رقم خورد. در این میان اما، توجیهات بعدی خاتمی نیز نتوانست اثرات منفی رفتن‌اش را به پای صندوق رای، از افکار عمومی بزداید
اینک که حدود یکسال به انتخابات ریاست جمهوری مانده است، زمزمه‌های شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات به گوش می‌رسد. خاتمی در سخنان اخیر خود با اشاره به یکی از بیانیه‌های مهندس میرحسین موسوی، دارد به گونه‌ای به خامنه‌ای و نیز به جامعه تفهیم می‌کند که ما می‌توانیم در چارچوب قانون اساسی شراکت سیاسی موثرتری داشته باشیم و در این رهگذر هم به حفظ نظام در شرایط بحرانی فعلی یاری می‌رسانیم، و هم در برگزاری انتخابات آتی ریاست جمهوری نقش پررنگ‌تری ایفا می‌نماییم. این عشوه‌گری‌ سیاسی در حالی دارد صورت می‌گیرد که در ظاهر امر هیچ تغییری در وضعیت میرحسین موسوی، مهدی کروبی و سایر دربندان سیاسی به چشم نمی‌خورد
به باور این نگارنده، اما نامه‌ی اخیر مجتبا واحدی مبنی بر خداحافظی از کروبی و خط کشی سیاسی میان خود و او، حاکی از دریافت‌های پیام‌ و تحرکات تازه‌ و گفتگو‌های پشت پرده‌ی معادلات سیاسی در داخل کشور است. اینطور به نظر می‌رسد که با توجه به مخمصه‌ای که حکومت در عرصه بین‌المللی دست بگریبان آن است و به سبب ادامه بن بست سیاسی داخلی، قفل‌ها ناگشوده مانده، بنابراین حکومت مذاکراتی را با نیروهای مخالفِ وفادار به نظام آغاز کرده است. برنامه‌ای که می‌تواند منجر به آزادی سران مخالفان از حصر و زندان و شاید بازگشت به فعالیت سیاسی باشد، ولی مشروط به شروطی. آخرین مقاله‌ی مجتبا واحدی که نامه‌ای‌ست خطاب به مهدی کروبی،شاید یکی از آن شروط باشد
در آخر سوالی مطرح است که آیا چشمک خاتمی به خامنه‌ای این بار خریدار دارد و آیا تحرکات تازه اصلاح‌طلبان می‌تواند کمر حکومت را که در زیر گرفتاری‌های ناشی از نادانی‌های رهبری و مدیران جامعه از یکسو و فشار جهانی از سوی دیگر خم شده است، دوباره سرپا سازد و ادامه حیات رژیم را تضمین کند؟