منبعی نیافتم که راجع به تاریخچه بوسیدن دست رهبران - چه شاه و چه شیخ - توسط مجریان حکومتی، اطلاعات جامع، روشنگرانه و موثقی ارائه کند. بی‌شک این نوع بوسه‌ها که هدف این نوشتار کوتاه است، از گونه شاگرد و استادی، مرید و مرادی و فرزند و مادر/پدری نیست و نبوده، و نیز بدرستی مشخص نیست این عمل - که در جوامع پیشرفته و دموکراتیک اساسا مرسوم نیست و ظاهرا قباحت نیز دارد - در تاریخ کشورمان آیا از سر احترام و عشق بوجود آمده یا از سر پاچه‌خواری و ماندگاری بیشتر بر سریر قدرت و یا بالاخره از ترس و زبونی و نبود نظام شایسته سالاری، بهر حال آنچه که مسلم است در کشورهایی که دیکتاتور بر آن حکم می‌راند، اصولا این عمل به‌چشم می‌خورد: اما آیا ریشه در تاریخ‌مان دارد یا گره فرهنگی است، نیاز به یک کار تحقیقاتی مفصل دارد. بهر‌حال چند عکس و یک فیلم یوتیوبی را انتخاب کرده‌ام که به آشکار بوسیدن دستان محمد رضا شاه، خمینی و خامنه‌ای را توسط نظامیان و غیر‌نظامیان اعم از وزرا و سفرا و ... نشان می‌دهد. نکته جالب اینست که طی جستجو برای یافتن مستندات، هیچ عکسی از بوسیده شدن دست رضا شاه نیافتم و بر من معلوم نشد که آیا او این عمل را دوست نمی‌داشته واجازه بوسیدن دستش را به کسی نمی‌داده یا اگر در محافل خصوصی‌تر این کارانجام می‌شده، به گونه‌ای تصویری ثبت نشده است
بوسه احمدی‌نژاد بر دستان خامنه‌ای هنگام مراسم تحلیف نهمین دوره ریاست جمهوری
بوسه رجایی بر دستان خمینی هنگام مراسم تحلیف ریاست جمهوری
بوسه بنی‌صدر بر دستان خمینی
بوسه هویدا بر دستان محمد رضا شاه
آدرس فیلم در یوتیوب
